Zgoda obojga rodziców a przyjęcie dziecka do przedszkola/szkoły — czy rzeczywiście jest niezbędna?
Dzisiaj dostałam wiadomość od koleżanki Mecenas — niedługo Ją poznacie 🙂 zawierającą pytanie, jak to jest ze zgodą dwojga rodziców przy zapisywaniu dziecka do przedszkola czy szkoły.
Chodziło dokładnie o to, czy dziecko do przedszkola bądź szkoły może zapisać jedynie jeden z rodziców?
Dotychczasowa praktyka
Biorąc pod uwagę dotychczasową praktykę, przy zapisywaniu dziecka do przedszkola czy szkoły wymagana była zgoda obojga rodziców. Placówki edukacyjne wymagały podpisu dwojga rodziców — pod wnioskiem o przyjęcie do placówki bądź umową.
Często rodzice samodzielni, którzy sami wychowywali swoje dziecko, mieli trudności, aby zapisać dziecko. Placówki edukacyjne wymagały albo podpisu obojga rodziców, albo postanowienia sądu o ograniczeniu bądź pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców.
Dodatkowo wywoływało to konflikty wśród rodziców dzieci.
Kierowali oni wnioski do sądów o ustalenie prawa dziecka do chodzenia do danej szkoły, czy kwestionowali prawo rodzica do zapisania dziecka. Zdarzali się tacy rodzice, którzy pozywali przedszkola bądź szkoły o to, że przyjęli dziecko bez zgody drugiego z rodziców. O wystawianiu negatywnych opinii już nie będę wspominać 🙂
A wystarczyło sięgnąć do przepisów 🙂
Tymczasem przepisy prawa oświatowego co do zasady — dla przypomnienia dotyczące placówek publicznych i niepublicznych — nie wymagają, aby podanie o przyjęcie do placówki edukacyjnej zostało podpisane przez obojga rodziców. Za wyjątkiem przypadków wyraźnie określonych w przepisach.
Przepisy prawa oświatowego, w art. 130 ust. 1 i 4 określają, że dzieci, młodzież oraz osoby pełnoletnie przyjmuje się do szkół (…), po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego. O przyjęciu dziecka do publicznej placówki oświatowej (…) decyduje dyrektor tej placówki. Postępowanie rekrutacyjne jest prowadzone na wniosek rodzica kandydata lub na wniosek kandydata pełnoletniego (…).
Z kolei art. 149 i art. 150 prawa oświatowego określa elementy takiego wniosku o przyjęcie do placówki edukacyjnej. I tam wśród elementów koniecznych tego wniosku nie ma zgody ani podpisu obojga rodziców.
Art. 149 – Wniosek o przyjęcie do publicznego przedszkola, oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej, publicznej innej formy wychowania przedszkolnego, publicznej szkoły, publicznej placówki, na zajęcia w publicznej placówce oświatowo-wychowawczej, na kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych lub kwalifikacyjny kurs zawodowy, składa się odpowiednio do dyrektora:
1) wybranego publicznego przedszkola lub wybranej publicznej szkoły, a w przypadku wyboru oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej lub publicznej innej formy wychowania przedszkolnego — odpowiednio do dyrektora publicznego przedszkola lub publicznej szkoły podstawowej;
2) publicznej placówki oświatowo-wychowawczej — na wybrane zajęcia w tej placówce;
3) publicznej placówki zapewniającej opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania;
4) publicznej szkoły, publicznej placówki lub publicznego centrum, o których mowa w art. 2 pkt 4, prowadzących kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych — na wybraną formę pozaszkolną kształcenia ustawicznego;
5) publicznej szkoły, publicznej placówki lub publicznego centrum, o których mowa w art. 2 pkt 4, prowadzących kwalifikacyjne kursy zawodowe — na wybrany kwalifikacyjny kurs zawodowy;
6) wybranej publicznej szkoły lub publicznej placówki artystycznej.
Art. 150. [Treść i załączniki do wniosku]
- Wniosek, o którym mowa w art. 149, zawiera:
1) imię, nazwisko, datę urodzenia oraz numer PESEL kandydata, a w przypadku braku numeru PESEL – serię i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;
2) imiona i nazwiska rodziców kandydata, a w przypadku kandydata pełnoletniego – imiona rodziców;
3) adres miejsca zamieszkania rodziców i kandydata, a w przypadku kandydata pełnoletniego – adres miejsca zamieszkania kandydata;
4) adres poczty elektronicznej i numery telefonów rodziców kandydata, a w przypadku kandydata pełnoletniego – adres poczty elektronicznej i numer telefonu kandydata, o ile je posiadają;
5) wskazanie kolejności wybranych publicznych przedszkoli, oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej, publicznych innych form wychowania przedszkolnego albo publicznych szkół w porządku od najbardziej do najmniej preferowanych;
6) w przypadku wniosku o przyjęcie do publicznych szkół ponadpodstawowych – wskazanie wybranego oddziału albo klasy wstępnej, o której mowa w art. 25 ust. 3, w danej szkole.
- Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się:
1) dokumenty potwierdzające spełnianie przez kandydata kryteriów, o których mowa w art. 131 ust. 2, art. 134 ust. 4, art. 135 ust. 6, art. 136 ust. 3, art. 137 ust. 3 i 7, art. 138 ust. 3 i 4, art. 139 ust. 3, art. 140 ust. 4, art. 141 ust. 3, art. 142 ust. 5, art. 143 ust. 4, art. 144 ust. 3, art. 145 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 146 ust. 1 i art. 147 ust. 3, odpowiednio:
a) oświadczenie o wielodzietności rodziny kandydata,
b) orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność, orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie równoważne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 44),
c) prawomocny wyrok sądu rodzinnego orzekający rozwód lub separację lub akt zgonu oraz oświadczenie o samotnym wychowywaniu dziecka oraz niewychowywaniu żadnego dziecka wspólnie z jego rodzicem,
d) dokument poświadczający objęcie dziecka pieczą zastępczą zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2024 r. poz. 177);
2) dokumenty potwierdzające spełnianie przez kandydata kryteriów określonych przez organ prowadzący, o których mowa w art. 131 ust. 4, art. 133 ust. 2, art. 144 ust. 4 i art. 145 ust. 1 pkt 3;
3) oświadczenie o dochodzie na osobę w rodzinie kandydata – jeżeli organ prowadzący określił kryterium dochodu na osobę w rodzinie kandydata;
4) dokumenty potwierdzające spełnianie przez kandydata warunków, o których mowa w art. 132, art. 134 ust. 1, ust. 2 pkt 1 i ust. 3, art. 135 ust. 1 i 5, art. 136 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 137 ust. 1 pkt 1 i 2, ust. 4 i ust. 6 pkt 1, art. 138 ust. 4, art. 139 ust. 1 pkt 1, art. 140 ust. 1, 2 i ust. 3 pkt 1, art. 141 ust. 1 i 7, art. 143 ust. 1 pkt 1-3 i ust. 3 pkt 1 oraz art. 147 ust. 1 i 2, odpowiednio:
a) świadectwo ukończenia szkoły, a w przypadku, o którym mowa w art. 141 ust. 1 pkt 1 – dokument potwierdzający ukończenie klasy VI szkoły podstawowej,
b) zaświadczenie o szczegółowych wynikach egzaminu ósmoklasisty,
c) oświadczenie o nieposiadaniu żadnych kwalifikacji zawodowych przez kandydata,
d) zaświadczenie o uzyskaniu tytułu laureata lub finalisty ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej lub tytułu laureata konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim, przeprowadzonych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie 22 ust. 2 pkt 8 ustawy o systemie oświaty, lub tytułu laureata konkursu dla uczniów szkól i placówek artystycznych przeprowadzonego zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 6 ustawy o systemie oświaty, którego organizatorem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego lub specjalistyczna jednostka nadzoru, o której mowa w art. 53 ust. 1,
e) zaświadczenie o zawodzie nauczanym w branżowej szkole I stopnia, którego zakres odpowiada pierwszej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie nauczanym w branżowej szkole II stopnia, do której ubiega się o przyjęcie,
f) w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe – zaświadczenie lekarskie zawierające orzeczenie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do podjęcia praktycznej nauki zawodu, wydane zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie 6 ust. 5 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy,
fa) w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie lub kwalifikacyjnego kursu zawodowego, w zakresie kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym w zakresie prawa jazdy kategorii C lub C+E – orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem, o którym mowa w 84 ust. 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami,
fb) w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie lub kwalifikacyjnego kursu zawodowego, w zakresie kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym – orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami, o którym mowa w 79 ust. 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami,
fc) w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie lub kwalifikacyjnego kursu zawodowego, w zakresie kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje kształcenie zgodnie z wymaganiami określonymi w Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzonej w Londynie dnia 7 lipca 1978 r. – świadectwo zdrowia o zdolności do pracy na statku, o którym mowa w 4 ust. 2 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o pracy na morzu,
fd) w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie podstawowym dla rybołówstwa lub kwalifikacyjnego kursu zawodowego, w zakresie kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie podstawowym dla rybołówstwa, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje kształcenie zgodnie z wymaganiami określonymi w postanowieniach konwencji dotyczących wymagań w zakresie wyszkolenia, wydawania świadectw oraz pełnienia wacht – świadectwo zdrowia o zdolności do pracy na statku rybackim, o którym mowa w 4 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. o pracy na statkach rybackich,
g) opinię wydaną przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną, w tym publiczną poradnię specjalistyczną, w sprawie pierwszeństwa w przyjęciu ucznia z problemami zdrowotnymi do szkoły ponadpodstawowej,
h) orzeczenie lekarskie o stanie zdrowia umożliwiającym podjęcie nauki w szkole lub oddziale wydane przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej,
i) pisemną zgodę rodziców, o której mowa w art. 137 ust. 1 pkt 2 i art. 143 ust. 1 pkt 3. (szkoły sportowe i prowadzone przez Ministra Obrony Narodowej).
- Dokumenty, o których mowa w ust. 2 pkt 1 lit. b-d oraz pkt 4 lit. a, b i d-h, są składane w oryginale, notarialnie poświadczonej kopii albo w postaci urzędowo poświadczonego zgodnie z art. 76a § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego odpisu lub wyciągu z dokumentu.
- Dokumenty, o których mowa w ust. 2 pkt 4 lit. a i b, mogą być składane w postaci kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez dyrektora szkoły, którą kandydat ukończył.
- Dokumenty, o których mowa w ust. 2 pkt 1 lit. b-d oraz pkt 4 lit. d-h, mogą być składane także w postaci kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez rodzica kandydata lub pełnoletniego kandydata.
- Oświadczenia, o których mowa w ust. 2, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
- Przewodniczący komisji rekrutacyjnej może żądać dokumentów potwierdzających okoliczności zawarte w oświadczeniach, o których mowa w ust. 2, w terminie wyznaczonym przez przewodniczącego, lub może zwrócić się do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kandydata o potwierdzenie tych okoliczności. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) potwierdza te okoliczności w terminie:
1) 14 dni – w przypadku postępowania rekrutacyjnego, o którym mowa w art. 131, art. 137 ust. 1, art. 138 ust. 1 i art. 139;
2) 5 dni – w przypadku postępowania rekrutacyjnego, o którym mowa w art. 134-136, art. 137 ust. 4, art. 138 ust. 4 i art. 140-147.
- W celu potwierdzenia okoliczności zawartych w oświadczeniach, wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce zamieszkania kandydata korzysta z informacji, które zna z urzędu, lub może wystąpić do instytucji publicznych o udzielenie informacji o okolicznościach zawartych w oświadczeniach, jeżeli instytucje te posiadają takie informacje. Oświadczenie o samotnym wychowywaniu dziecka może być zweryfikowane w drodze wywiadu przeprowadzanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kandydata. Do wywiadu stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rodzinnego wywiadu środowiskowego przeprowadzanego w celu ustalenia prawa do świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2023 r. poz. 810 i 1565).
- Na żądanie wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kandydata, instytucje publiczne i organizacje pozarządowe są obowiązane do udzielenia wyjaśnień oraz informacji co do okoliczności zawartych w oświadczeniach, jeżeli posiadają takie informacje.
- Do prowadzenia spraw, o których mowa w ust. 8 i 9, wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce zamieszkania kandydata może upoważnić kierownika ośrodka pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych (Dz. U. poz. 1818) – dyrektora centrum usług społecznych, kierownika innej jednostki organizacyjnej gminy lub inną osobę na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej, dyrektora centrum usług społecznych lub kierownika innej jednostki organizacyjnej gminy.
I wówczas wpadam ja 🙂
Wyszło na to, że tak 🙂 🙂 🙂
Bo jak coś nie wynika z przepisów, albo jest nadgorliwym ich nadinterpretowaniem, to mówię o tym wprost! W takiej sytuacji żądanie podpisu obojga rodziców, czy ograniczanie w tej sposób prawa dziecka do przyjęcia do placówki, jest po prostu bezprawne.
Co na to prawo rodzinne?
Owszem, pewne różnice mogą wynikać z przepisów prawa rodzinnego. Tam bowiem o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie. Zgodnie z art. 98 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka.
Z kolei zgodnie z art. 97 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane z uprawnione do jej wykonywania. O istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie, a w braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy.
Rodzic, który nie zgadza się z tym, że jego dziecko zostało zapisane do konkretnej placówki, co kwestionuje, może dochodzić swoich praw przed sądem i domagać się zmiany przedszkola bądź szkoły, do której dziecko zostało posłane.
Stroną takiego postępowania nie będzie jednak szkoła czy przedszkole, ale drugi z rodziców, który wniosek podpisał.
dr Karolina Sikorska-Bednarczyk
radca prawny
Zdjęcie Lucas Alexander pochodzi z Unsplash
***
Niewykorzystany urlop nauczyciela
Szybki wpis w związku ze zmianami miejsc pracy 🙂
Pani nauczycielka zadała mi pytanie wieczorową porą — „Czy skoro zmieniłam pracę od września i z poprzedniej mam 10 dni urlopu to, czy powinnam otrzymać ekwiwalent za niewykorzystany urlop? Dyrektor szkoły nakazała wpisać mi w świadectwo pracy, że przysługuje mi 10 dni urlopu, a nie wypłacić ekwiwalent. Czy urlop przechodzi do innej placówki?!” [Czytaj dalej…]
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }